ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿ

ಛೀಮಾರಿ ಹಾಕಬೇಡಿ.  ಇದೇನು ಬರೆಯುವಂಥ ವಿಷಯವೇ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸಬೇಡಿ.  ಪ್ರಶ್ನೆ ಸರಿಯಾದುದೇ.  ಆದರೆ ಉತ್ತರವಿಲ್ಲವಲ್ಲ!  ಏನು ಮಾಡಲಿ ಹೇಳಿ? ಬರೆಯಲು ಎಷ್ಟು ತಿಣುಕಾಡಿದರೂ ಒಂದೂ ವಿಷಯ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ.   ಅದಕ್ಕೆ ಕಾಲಬುಡದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕ ಬಡಪಾಯಿಯ ಅಪಮಾನ ಮಾಡುವ ದರಿದ್ರ ಕೆಲಸಕ್ಕಿಳಿದಿರುವೆ. ಕ್ಷಮೆಯಿರಲಿ.  ಕ್ಷಮೆ? ಅದಕ್ಕೆ ಅರ್ಹನೇ ನಾನು? ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಒಂದಿನಿತು ಹೊತ್ತು ಬದಿಗಿಟ್ಟು ಓದಿ ನಂತರ ನಿಮ್ಮ ಉತ್ತರ ನಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿದ್ದರೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಝಾಡಿಸಿ ಒದೆಯಿರಿ. (ಒದೆ ತಿನ್ನಲು ಎದುರಿಗೆ ನಾನಿಲ್ಲವಲ್ಲ ಎಂದು ಒಳಗೊಳಗೆ ನಾನು ನಕ್ಕುದನ್ನು ತಾವು ನೋಡಿಲ್ಲವೆಂಬುದು ನನ್ನ ಭ್ರಮೆ)

ಇಂಥ ರಸಹೀನ, ಕೊಳಕು, ದರಿದ್ರ ವಸ್ತುವನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಇದನ್ನು ಓದಲು ನೀವು ಆಯ್ದುಕೊಂಡಾಗ ಆದಷ್ಟೇ ನನಗೂ ಅಸಹ್ಯವಾಯಿತು.  ಆದರೆ ಜಗತ್ತಿನ ಕೊಳಕನ್ನೆಲ್ಲ ತನ್ನ ಒಡಲಲ್ಲಿ ಅವಿತಿಟ್ಟುಕೊಂಡ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ತೆರೆದುಕೊಂಡ, ಬಹಳಷ್ಟು ಸಾರಿ ಸುತ್ತೆಲ್ಲ ಚೆಲ್ಲಿಕೊಂಡ ಈ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಯ/ತೊಟ್ಟಿಯ (ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಕ.ಬು.) ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸಲು ತೊಡಗಿದಾಗ ನನಗೆ ಆದ  ಜ್ಞಾನೋದಯದಿಂದ ಬೆಚ್ಚಿ ಇದನ್ನೆಲ್ಲ ತಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಕಾರಿಕೊಳ್ಳಲು ಸನ್ನಧ್ಧನಾದೆ.  ಸುಮ್ಮನೆ ವಸ್ತುವಿನ ಬಗ್ಗೆಯೇ ಕಿರಿಕಿರಿ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಏನು ಕೊರೆಯುವುದಿದೆಯೋ ಅದನ್ನು ಕೊರೆದು ಮುಗಿಸಪ್ಪ ಎಂದು ಬೇಜಾರಾಗಬೇಡಿ.

ಕ.ಬು. ನಮ್ಮಂಥ ಹೇಳಹೆಸರಿಲ್ಲದ, ಅಕ್ಷರ ಬರೆಯಲು ಬಂದರೆ ಲೇಖಕನಾದೆ ಎಂಬ ಹುಸಿಗರ್ವದಿಂದ ಮೆರೆವ ಯಾರೂ ಗುರುತಿಸದ ಲೇಖಕರಿಗೆ ಹೊಸದೇನಲ್ಲ.  ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಕ.ಬು.ಗಳೂ ಬಹುಶ: ಅತೀ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬೆದರುವ ಕಸವೆಂದರೆ ನಾವು ಬರೆದ ಕವನಗಳು (?), ಕತೆಗಳು (?), ಲೇಖನಗಳು (?).  ಮೊದಲಿಗೆ ಬರೆಯಬೇಕೆಂಬ ಹುಂಬತನದಿಂದ ಎಷ್ಟೆಲ್ಲ ಗುದ್ದಾಡಿ ಒಂದು ವಸ್ತುವನ್ನು ಹುಡುಕಿ, ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಎಷ್ಟೆಲ್ಲ ಯೋಚಿಸಿ, ತಲೆ ಕೆರೆದುಕೊಂಡು, ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೋ ತಡಕಾಡಿ ಯಾರಿಗೂ ಗೊತ್ತಾಗದಂತೆ ಹತ್ತಿಪ್ಪತ್ತು ಕವನಗಳಿಂದ ತುಣುಕುಗಳ ತುಡುಗು ಮಾಡಿ, ನಿಘಂಟನ್ನೆಲ್ಲ ಬರಿದು ಮಾಡಿ ಒಂದು ಕವನ ಬರೆಯುವಾಗ ಒಂದೋ ಎರಡೋ ಕ.ಬು.ಗಳು ತುಂಬಿಕೊಂಡಿರುತ್ತವೆ.  ಹೀಗೆ ಕೊನೆಗೂ ಬರೆದು ಮುಗಿಸಿದ ಕವನ ಎಷ್ಟೆಲ್ಲ ಪತ್ರಿಕಾ ಕಾರ್ಯಾಲಯಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಅವರಿಗೆ ಹೇಸಿಗೆ ಬಂದು ಒಂದು ಕವನಕ್ಕಾಗಿ ಅವರೂ ಒಂದೋ ಎರಡೋ ಕ.ಬು.ಗಳ ತುಂಬಿ, ಪ್ರಕಟಗೊಂಡ ಕವನಗಳ ಓದಲಾಗದೇ ಓದುಗರು ಇನ್ನೆಷ್ಟೋ ಕ.ಬು. ತುಂಬಿ...  ಅಯ್ಯಯ್ಯೋ ಈ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಯಷ್ಟು ಸಹನೆ ನಮಗೆ ಇರಬಾರದೇ ಎನಿಸದಿರದು.  ಕ.ಬು.ಗಳು ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಮುಚ್ಚಿಟ್ಟುಕೊಂಡ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಳಕೂ ಅದೇ ಎಂಬುದು ನನ್ನ ಖಡಾಖಂಡಿತವಾದ ನಂಬುಗೆ.  ಅದು ನಿಜವೆಂದು ಒಪ್ಪಲು ಮನಸ್ಸು ತಯಾರಿಲ್ಲ.  ಕ.ಬು. ಮಾಡುವ ಬಹಳ ಮಹತ್ವದ ಸಮಾಜಸೇವೆಯೇ ಈ ಕೊಳಕನ್ನು ಜನರ ಕಣ್ಣಿನಿಂದ ದೂರ ಇಟ್ಟಿರುವುದು.  ಆ ಪುಣ್ಯದ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿ ಯಾವಾಗಲೋ ಸ್ವರ್ಗ ಸೇರಿ ಆರಾಮಾಗಿ ಇರಬಹುದಿತ್ತು.  ಆದರೆ ಜಗತ್ತಿನ ಒಳ್ಳೆಯ ಕೊಳಕೆಲ್ಲ ಧರಣಿ ಹೂಡಿ ಭೂಮಿಯಲ್ಲೇ ಅದನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸು ಪಡೆದದ್ದು ಯಾವ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲೂ ದಾಖಲಾಗದ ಒಂದು ಕಟುಸತ್ಯ.

ಇಂಥ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿ ಇಲ್ಲದ ಜಗತ್ತನ್ನು ಒಂದು ಸಾರಿ ನಾನು ಕನಸಲ್ಲಿ ಕಂಡೆ.  ಎಲ್ಲಿ ನೋಡಿದಲ್ಲಿ ಕಸವೋ ಕಸ.  ಯಾವುದಾದರೂ ಸ್ವಚ್ಛವಾದ ಜಾಗವನ್ನು ಕಂಡಕೂಡಲೇ ಜನರೆಲ್ಲ ವಾಂತಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು.  ಹದಿಹರೆಯದ ಹುಡುಗರು ತಾನು ಮನಸಾರಾ ಪ್ರೀತಿಸಿದ ಹುಡುಗಿಗೆ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಯನ್ನು ಉಡುಗೊರೆ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು.  ಯಾರು ಅತ್ಯಂತ ಹೊಲಸು ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಯನ್ನು ತಂದು ಕೊಡುತ್ತಾರೋ ಅವರಿಗೆ ಹುಡುಗಿಯ ಪ್ರೀತಿ ಮೀಸಲು.  ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಹುಡುಗರಲ್ಲಿ ಬಡಿದಾಟವೋ ಬಡಿದಾಟ.  ಕೆಸರು ಎರಚಾಡುವುದು ನಮ್ಮ ದೇಶದ ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ರೀಡೆ.  ಕಳೆದ ಮುವತ್ತು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ದೇಶ ಕೆಸರು ಎರಚಾಟದಲ್ಲಿ ಒಂಭತ್ತು ವಿಶ್ವಕಪ್ಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದರೂ ಎಂಟು ಬಾರಿ ಸತತವಾಗಿ ಸೋತಿದ್ದಕ್ಕೆ ದೇಶದ ತುಂಬಾ ಅದನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ರೀಡೆಯ ಪಟ್ಟದಿಂದ ಇಳಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ದೊಡ್ಡ ಬೇಡಿಕೆ.  ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ದೇಶದ ತುಂಬಾ ಅತ್ಯಂತ ಮಲೀನವಾದ ಪಟ್ಟಣವೆಂಬ ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ರೂ. 5000 ಕೋಟಿ ಅನುದಾನ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗಿತ್ತು.   ಯಾರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಕಸ ಇದೆಯೋ ಅವರ ಮನೆಗೆ ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ರೂ. 300 ಮಾಸಾಶನ ಕೊಡುವ ಸರ್ಕಾರದ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ದೇಶವೆಲ್ಲ ಶ್ಲಾಘಿಸಿತ್ತು.  ಲಾಠಿಯ ಪೆಟ್ಟೊಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳಲಾಗದ ಜಾಗಕ್ಕೆ ಹೊಡೆಸಿಕೊಂಡ ಮೇಲೆ ನನಗೆ ಎಚ್ಚರಾಗಿತ್ತು.  ಎದ್ದು ಕಣ್ಣು ತಿಕ್ಕಿಕೊಂಡ ಕ್ಷಣ ಮೂಗಿಗೆ ಅಡರಿದ್ದು ದುರ್ನಾತ.  ಆ ರಾತ್ರಿಗೆ ನನ್ನ ಮಂಚವಾಗಿದ್ದು ಕಸದ ತೊಟ್ಟಿ!  ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೇಗೆ ಬಂದೆ ಎಂದು ಕೇಳಿ ನನ್ನ ಜನ್ಮಾಂತರವನ್ನು ಜಾಲಾಡಬೇಡಿ. ಪ್ಲೀಜ್.

ಕಾಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ನಮ್ಮ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿ ಕೂಡ ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿದೆ.  ಮನೆಯ ಮೂಲೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಯಾರಿಗೂ ಕಾಣದಂತೆ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಕ.ಬು. ಇಂದು ತರಾವರಿ ಬಣ್ಣಗಳಲ್ಲಿ, ಅನೇಕಾನೇಕ ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ವಿನ್ಯಾಸಗಳಲ್ಲಿ, ನೂರೆಂಟು ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಶೃಂಗಾರದ ಸಾಧನೆಯೋ ಎಂಬಂತೆ ಅಂಗಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡು ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಯ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನೂ ಗೊಂದಲಮಯ ಮಾಡಿಬಿಟ್ಟಿವೆ.  ಕೆಲವೊಂದು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಯ ಮೇಲೇ ಕಾನೂನುಗಳು ಜಾರಿಯಾಗಿವೆ.  ಪ್ರತಿ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ತರಹದ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಇಡುವುದು ಅವಶ್ಯಕ ಎಂದು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.  ಒಂದು ಜೈವಿಕ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿ, ಇನ್ನೊಂದು ಅಜೈವಿಕ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿ.  ಅಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವ ರೀತಿ ಕಸವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಬೇಕು, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವ ರೀತಿ ಕಸವನ್ನು ಸಾಗಿಸಬೇಕು ಎಂಬೆಲ್ಲ ಕಾನೂನುಗಳು ಜನರ ಒಳಿತಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ.  ಮನುಷ್ಯರನ್ನು ಕಸವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸದ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳು ಈ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಜಾಗರೂಕತೆಯಿಂದ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿವೆ.  ಮಾನವನ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಅನೇಕ ತರಹದ ಕಸಗಳು ಮಾಡುವ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಅರಿತು ಇಂಥ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿವೆ ಹಾಗೂ ಅವುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಪಾಲಿಸಿವೆ.
ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣುವ ಈ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿ ವಿಶ್ವದ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ತರದ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಗಳ ಬರೀ ಒಂದು ಪ್ರತಿಶತ ಭಾಗ ಮಾತ್ರ.  ಜಗತ್ತಿನ ತುಂಬೆಲ್ಲ ತುಂಬಿರುವ ಸಾವಿರಾರು ನಮೂನೆಯ ಕ.ಬು.ಗಳು ನಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಹಸನಾಗಿಸಿವೆ ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಮಾತಿಲ್ಲ.  ಅದೇ ಉಸಿರಿನಲ್ಲಿ ಆ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಗಳ ಉಪಯೋಗ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದ ಮೂಢರು ಜಗತ್ತನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಕೊಳಕಾಗಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳದೇ ಇದ್ದರೂ ತಪ್ಪಾಗುತ್ತದೆ.

ಆ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲಿಗೆ ನನಗೆ ಹೊಳೆಯುವುದು ನಮ್ಮ ಯೋಚನೆಗಳೆಂಬ ಕಸ.  ಮನುಷ್ಯ ದಿನವಿಡೀ ಮಾಡುವ ಯೋಚನೆಗಳು ಲಕ್ಷಾಂತರ.  ಆದರೆ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಬರುವ ಯೋಚನೆಗಳು ಕೇವಲ ಬೆರಳಣಿಕೆಯಷ್ಟು.  ಉಳಿದುವೆಲ್ಲ ನಮ್ಮ ಮರೆವೆಂಬ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿ ತಾನೇ ಸೇರುವವು?  ಆದರೆ ನಾವು ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ತರುವ ಎಲ್ಲ ಯೋಚನೆಗಳು ಉಪಯುಕ್ತವೆಂದು ಹೇಳಿದರೆ ತಪ್ಪಾಗುತ್ತದೆ.  ಅನೇಕ ಕಸಯೋಚನೆಗಳನ್ನು ನಾವು ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ತಂದು ನಮ್ಮ ನೆರೆಹೊರೆ, ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಸುತ್ತೆಲ್ಲ ಚೆಲ್ಲುವ ಕಸದ ತೊಟ್ಟಿಗಳನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ.   ಅಷ್ಟಕ್ಕೆ ನಿಲ್ಲದೇ ಅದೇ ಕಸಯೋಚನೆಗಳನ್ನು ಇತರರಲ್ಲೂ ಬಿತ್ತುತ್ತೇವೆ.  ಅದೇ ಶ್ರೇಷ್ಠವೆಂದು ಜಗಳಕ್ಕೂ ನಿಲ್ಲುತ್ತೇವೆ.  ಒಳ್ಳೆಯ ಯೋಚನೆ ಮಾಡುವುದೇ ಅಪರಾಧ ಎಂಬಂತೆ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತೇವೆ.  ಕೊನೆಕೊನೆಗೆ ಕಸಯೋಚನೆಗಳೇ ನಿಜವಾದ ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕøತಿ ಎಂಬಂತೆ ಬಿಂಬಿಸುತ್ತೇವೆ.  ನಂತರ ಸುವಿಚಾರಗಳ ಕರ್ತೃಗಳೂ ಅವೇ ನಿಜವೆಂದು ನಂಬತೊಡಗುತ್ತಾರೆ.  ಆಮೇಲೆ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಯೇ ನಮ್ಮ ಶತ್ರುವಾಗುತ್ತದೆ.  ಭ್ರಮೆಯ ಜಾಲದಲ್ಲಿ ನಾವು ಲೀಲಾಜಾಲವಾಗಿ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ.

ಈಗೆಲ್ಲ ಇನ್ನೊಂದು ಮಹತ್ವದ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಚಿರಪರಿಚಿತ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಯೆಂದರೆ ನಮ್ಮ ವರ್ಚ್ಯುವಲ್ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿ – ಯಾವ ಗಣಕಯಂತ್ರ ತೆರೆದರೂ ಕಣ್ಣಿಗೆ ರಾಚುವ ರಿಸೈಕಲ್ ಬಿನ್.  ಬಿಲ್ ಗೇಟ್ಸ ಮಹಾಶಯ ಬಹಳ ಜಾಣ. ಅವನು ಅದಕ್ಕೆ ಡಸ್ಟ ಬಿನ್ ಎನ್ನಲಿಲ್ಲ. ರಿಸೈಕಲ್ ಬಿನ್ ಎಂದ.  ಅಂದರೆ ಮರು ಉಪಯೋಗಕ್ಕೆ ಲಾಯಕ್ಕಾಗಿರುವ ಕಸ.  ಅವನಿಗೆ ಗೊತ್ತುಂಟು ಯಾವುದು ಬೇಡವೋ ಅದನ್ನು ನಾವು ನಮ್ಮ ಹಾರ್ಡಡಿಸ್ಕನಲ್ಲಿ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ, ಬೇಕಾದುದನ್ನು ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಗೆ ಹಾಕುತ್ತೇವೆ.  ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ನಾವು ಎಂಥದನ್ನು ಅಳಿಸಿಹಾಕಿದರೂ ಅದು ನೇರವಾಗಿ ಈ ರಿಸೈಕಲ್ ಬಿನ್ನಿಗೆ ಬಂದು ಬೀಳುತ್ತದೆ.  ಅಳಿಸಿ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ.  ಮುಂದೆ ಎಂದಾದರೂ ಒಂದು ದಿನ ಅಯ್ಯೋ ನಾನು ಅಳಿಸಿ ಹಾಕಬಾರದಿತ್ತಲ್ಲ ಎಂದು ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪ ಪಡಬೇಕಾದ ಸನ್ನಿವೇಶ ಬಂದಾಗ ರಿಸೈಕಲ್ ಬಿನ್ನಿಗೆ ಹೋಗಿ, ರಿಸ್ಟೋರ್ ಮಾಡಿ.  ನಮ್ಮ ಸಂಬಂಧಗಳಂತಲ್ಲ.  ಒಂದು ಸಾರಿ ಅಳಿಸಿಹಾಕಿದರೆ, ಮುರಿದುಹಾಕಿದರೆ ಮತ್ತೆ ಎಂದೂ ಸಿಗದೇ ಇರುವ ಹಾಗೆ.

ಮನುಷ್ಯ ಇರುವವರೆಗೆ ಮಾತ್ರ (ಅದರಲ್ಲೂ ದುಡಿದು ಯಾರಿಗಾದರೂ ಅನ್ನ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ) ಮನುಷ್ಯ. ಸತ್ತ ಮೇಲೆ ಯಾವಾಗ ಸಾಗ ಹಾಕುವುದೋ ಎಂದು ಕಾತರ ಎಲ್ಲರಿಗೂ.  ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕ.ಬು.ಕ್ಕೆ ಹಾಕಿದ ಕಸ ಹೊರಚೆಲ್ಲುವುದಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಸತ್ತ ಹೆಣವನ್ನು ಸಾಗಿಸುವ ಕೆಲಸವಾಗಬೇಕು.  ಅಂದರೆ ಸತ್ತ ಮೇಲೆ ಮನುಷ್ಯ ಕಸಕ್ಕಿಂತ ಕಡೆ.  ಅಂಥ ಕಡೆಯ ಕಸವನ್ನು ಬಚ್ಚಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಕ.ಬು. ಸ್ಮಶಾನ ಭೂಮಿ.  ಈ ಸ್ಮಶಾನ ಭೂಮಿ ಅನೇಕಾನೇಕ ರೋಗಗಳು ಬರದಂತೆ ತಡೆಗಟ್ಟಿದ, ಇಡೀ ಮಾನವ ಕುಲ ಉಳಿಯುವಲ್ಲಿ ಸಹಕರಿಸಿದ ಪುಣ್ಯಭೂಮಿ. ಅದೇನು ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಗೆ ಕಡಿಮೆಯೇ?

ಇನ್ನು ಮುಂದಿನ ನಂಬರು ನಮ್ಮ ಸರ್ಕಾರ ತಯಾರು ಮಾಡುವ ಯೋಜನೆಗಳು.  ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಬಂದಾಗಿನಿಂದ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕುತ್ತ ಹೋದರೆ ನಮ್ಮ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ಯೋಜನೆಗಳು ಸಾವಿರಾರು.  ಯಾವುದನ್ನೂ ಸರಿಯಾಗಿ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಗದೇ ಶ್ರೀಸಾಮಾನ್ಯನಿಗೆ ದೊರಕಬೇಕಾದ ಯೋಜನಾ ಸವಲತ್ತುಗಳೆಲ್ಲ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ, ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳ ಸಂಬಂಧಿಗಳಿಗೆ ದೊರಕಿ ಕೊನೆಗೆ ಈ ಯೋಜನೆ ತನ್ನ ಧ್ಯೇಯೋದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಮುಟ್ಟಲು ವಿಫಲವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿದ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಎಷ್ಟಿಲ್ಲ?  ಅದೇ ರೀತಿ ಸರ್ಕಾರ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಗೆ ತುಂಬುವ ಮತ್ತೊಂದು ರೀತಿಯ ಕಸವೆಂದರೆ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಮಾಡುವ ಹಗರಣಗಳು.  ಯಾರು ಎಷ್ಟೇ ಗುದ್ದಾಡಿ ಹುಡುಕಿ ತೆಗೆದರೂ, ಸಿಬಿಐ, ಪೊಲೀಸರು ಎಷ್ಟೆಲ್ಲ ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಿದರೂ, ನಮ್ಮ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳೆಲ್ಲ ಅಗಣಿತ ತೀರ್ಪುಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರೂ ಅದು ಕೊನೆಗೆ ಸೇರುವ ಜಾಗ ಕ.ಬು.ವೇ.  ನಂತರದ ನಂಬರ ಬಿಲ್ ಗಳು   ಅದೆಷ್ಟು ತರದ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಸರಕಾರ ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಲಾಗುವ ಅನೇಕ ತರದ ಅಗಣಿತ ಬಿಲ್ಗಳೂ ಕೊನೆಗೆ ಸೇರುವುದು ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಯನ್ನೇ.  ಅದಕ್ಕೆಂದೇ ಎಲ್ಲ ವಿಧಾನಸೌಧಗಳ ಮುಂದೆ ಅಥವಾ ಹಿಂದೆ ಅದೇ ಗಾತ್ರದ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿ ಮಾಡುವುದು ಇಂದಿನ ವೊದಲ ಅವಶ್ಯಕತೆ.

ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿ ಸೇರುವ ಇನ್ನೊಂದು ಮಹತ್ವದ ವಸ್ತುವೆಂದರೆ ನಮ್ಮ ತತ್ವಗಳು/ ಮೌಲ್ಯಗಳು.  ಇವೂ ಕೂಡ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಯ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಬಹುಮಹತ್ವದ ಕಾರಣ.  ತತ್ವ ಹಾಗೂ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಕಾಗುಣಿತವನ್ನೇ ಮರೆತು ಇಂದು ಸ್ವಾರ್ಥವೇ ಯಶಸ್ಸಿನ ಮೂಲ ಮಾನದಂಡ ಎಂದು ಜಗತ್ತನ್ನು ಕಲುಷಿತಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.  ಕಸವನ್ನೇ ರಸವೆಂದು ಶೃಂಗಾರ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ ನಮ್ಮ ಮನೆಯನ್ನು, ನಮ್ಮ ಮನವನ್ನು ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಜಗವನ್ನು.

ಕಸವೆಂಬುದು ಬರಿ ಕಸವಲ್ಲವೋ, ಅದು ಮನುಜರ ಜೀವನದ ಗೂಢಾರ್ಥವು ಎಂದು ಹೇಳಿದರೆ ತಪ್ಪಾಗಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ ಎಂದೆನಿಸುತ್ತದೆ.

ನಾನಿನ್ನು ಓಡುವೆ.  ಯಾರು ಒದೆಯಲು ತಯಾರಾಗಿ ನಿಂತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ.